Predgovor Kapetana:
Vlade sa Onoga Sveta naš je stari kolega i suradnik. Kao jedan od uvjeta koje je i Vlade sam sebi postavio bilo je i upoznavanje sa poviješču i znamenitostima našeg grada. Najbolji pokazatelj koliko je Vlade ovladao rečenom materijom može biti i ovaj članak, koji je ujedno i vodilja mnogima od nas.
Kulturne i Historijske Znamenitosti Splita
Najveći grad hrvatske oblasti Dalmacija, ujedno je i drugi grad po veličini u zemlji.
Prema jednoj teoriji naziv grada se vezuje za grčku reč koja se dovodi u vezu sa biljkom brnista ili žuka koja raste obilato u okolini grada. Reč je o grmu iz porodice mahunarki, koji može narasti do veličine manjeg stabla, a njegovi prelepi žuti cvetovi se javljaju krajem proleća.
Peristil u Splitu; Split je najljepši
Znamenitosti Splita
Nekada davno je u blizini grada postojao grad Salona, koji je u svakom smislu bio jači i razvijeniji od tadašnjeg Splita. Međutim, prema istorijskim podacima, Salona je uništena prilikom napada Avarskih i Slovenskih plemena, a njeni preživeli stanovnici su utočište potražili upravo na teritoriji današnjeg Splita. Tada i zvanično grad počinje da se razvija.
U srednjem veku Split je bio pod vlašću Vizantije, zatim hrvatskih kraljeva, pa Mletačke republike. I pored menjanja vladara, grad se razvijao i prerastao u grad-državu. U početku, stanovništvo grada je uglavnom bilo romanskog porekla, a kasnije se doseljavaju ljudi slovenskog porekla.
U vreme renesanse, Split doživljava procvat u kulturnom smislu, a prema dostupnim podacima, u njemu je polovinom 15. veka živeo i stvarao čuveni hrvatski književnik, Marko Marulić.
Zanimljivo je da je početkom 18. veka u Splitu živelo tek nešto više od 1 000 stanovnika. Razlog tome je stradanje grada u Kandijskom ratu (1645 – 1669.), nakon čijeg završetka je grad pogodila strašna epidemija kuge koja je odnela puno života.
U 19. veku jača nacionalna svet stanovništva, pa Split potpada pod austrijsku vlast, usled raspada Austrougarske monarhije. Po završetku Prvog svetskog rata grad postaje deo Države Slovenaca, Hrvata i Srba, koja je ubrzo prerasla u Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca. A od 1929. godine, grad Split postaje središte Primorske banovine, razvijajući se u svakom smislu: ekonomskom, političkom, kulturnom…
Centar današnjeg Splita krasi nadaleko čuvena Dioklecijanova palata, sagrađena u 4. veku, a od 1979. godine po zaštitom UNESKO-a kao deo Svetske kulturne baštine. (Ipak, istini za volju, Dioklecijanova palača gradila se je oko 295.-305 godine, dakel, ipak u trećem stoljeću. op. Kapetan Bačvica)
Planina Mosor, brdo Kozjak i brdo Perun okružuju Split skoro sa svih strana. A Splitsko, odnosno Marjansko poluostrvo na kome je smešten grad okružuju ostrva: Brač, Šolta, Čiovo i Hvar.
Grad je izuzetno bogat znamenitostima, pa svakako bi valjalo posetiti makar neke od njih. Na prvom mestu Dioklecijanovu palatu i njene podrume. Zatim čuveni splitski Peristil, odnosno trg u starom gradskom jezgru. Nekada se ovaj Peristil nalazio u sklopu Dioklecijanove palate. Ukrašavale su ga 2 sfinge, od kojih je jedna i danas očuvana na trgu. Gornji deo trga vodi u Vestibul, a u donjem delu su stepenice do podruma Dioklecijanove palate. U sklopu palate, a u neposrednoj blizini Peristila se nalazi Jupiterov hram, za koji se veruje da je nastao u periodu između 3. i 6. veka. Ono što je posebno zanimljivo jeste sfinga koja se nalazi na ulasku u hram, a koja je po naredbi cara dopremljena iz Egipta, kako bi ukrašavala njegovu palatu u Splitu.
Split je grad koji odiše starinom, a u isto vreme i izuzetno moderan. Gde god da se okrenete osetićete duh minulih vremena, koji je idealno spojen sa savremenim tokovima. Svakako grad koji treba posetiti i uživati u svim njegovim lepotama.
Zbog svog geografskog položaja Split se odlikuje veoma povoljnim klimatskim uslovima. Split je medju najsunčanijim krajevima Mediterana sa velikim brojem sunčanih dana u godini. Ako vaš zanimaju trenutni vremenski uslovi u Splitu, možete pogledati na sledećem linku: http://www.tt-group.net/vremenska_progno…-Split.php
